Hemoroidler makat bölgesinde yerleşmiş damarsı yapılardır. Tüm insanlarda mevcuttur. Makat içi ile dış ortam arasında bariyer oluşturur. Bu damarsal yapıların dolaşımının bozulması ile şişmesi ve sarkması “hemoroidal hastalık” oluşturur. Yüzeyleri çok hassas olan bu yapılar kanamaya meyillidir ve makattan kanamanın en sık nedenini oluştururlar. Tuvalet alışkanlığında düzensizlik, kabızlık, sigara içimi, hareketsiz yaşam ve ailesel eğilim hemoroidal hastalığın hazırlayıcı faktörlerdir.
Klinik muayene ile evresi belirlenir ve tedavi düzenlemesi yapılır (tablo). Erken evre hemoroidal hastalıkta ilaç tedavisi, genel önlemlerin alınması, skleroterapi, band ligasyonu, lazer tedavisi gibi yöntemler uygulanabilir. İleri evre hemoroidal hastalıklarda cerrahi tedavi kaçınılmazdır. Bu durumda hastalıklı hemoroid alınır. Makat mukozasının sarkmasının olduğu ya da çepeçevre makatı tutan hemoroidal hastalıkta “Longo yöntemi” ile hemoroidopeksi ameliyatı seçkin tedavi yöntemidir.
Hemoroidal Hastalıktan Korunma
Düzenli tuvalet alışkanlığı, lifli gıdaların bol tüketimi hemoroidal damar dolaşımının iyi olmasını sağlayarak koruyucudur. Sigara içimi, soğuk ve hareketsizlik bu damarsal yapılar içinde pıhtılaşmaya yol açarak dolaşımını bozar. Acı ve baharatlı yiyeceklerin makat bölgesi hastalıklarına neden olduğuna dair kanıt yoktur. Ancak makat bölgesi hastalığı olan hastalara acı ve baharatlı gıda tüketmemeleri önerilir. Çünkü burada oluşacak yangı refleks olarak makat basıncını artırır ve hastalığın iyileşmesine negatif etkide bulunur. Vücudun sıcak tutulması, sıcak banyo ya da sıcak suya oturma seansları hemoroidal damarlarda dolaşımı artırarak hastalığın iyileşmesine katkıda bulunur. Özetle sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam bu hastalıktan koruyucudur.